مدیریت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی مجتمع‌های گردشگری پیش از وقوع بحران (نمونۀ موردی: مجتمع گردشگری جهاد دانشگاهی کرمانشاه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دکتری ژئومورفولوژی گروه جغرافیا، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی گردشگری گروه جغرافیا، مؤسسۀ آموزش عالی غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

مدیریت بحران در مجتمع‌های گردشگری، می‌تواند در افزایش جذب گردشگر و کاهش خسارات ناشی از مخاطرات طبیعی، نقش به‌سزایی داشته باشد. مجتمع گردشگری جهاد دانشگاهی کرمانشاه، یکی از مقاصد گردشگری است. هدف از این پژوهش، ارائۀ الگوی مدیریت بحران در مجتمع گردشگری جهاد دانشگاهی کرمانشاه است. برای گردآوری داده‌ها، از پرسش‌نامه استفاده شده است. با توجه به ویژگی‌های مطرح‌شده برای جامعه، 05 نفر به‌عنوان جامعۀ آماری و 33 نفر به‌عنوان نمونه، انتخاب شدند. یافته‌ها نشان می‌دهند، درمیان شاخص‌های مؤثر در مدیریت بحران، شاخص رکود اقتصادی، بیشترین اهمیت را درمیان شاخص‌های اقتصادی دارد. این شاخص با میزان 210/0، بالاترین ارزش را ازنظر افراد پاسخگو در برگرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده از مقایسۀ شاخص های اجتماعی، ملاحظه می‌شود، مشارکت اجتماعی بیشترین اهمیت را درمیان شاخص‌های اجتماعی داشته است. این شاخص با میزان اهمیت 158/0، در ردۀ نخست اهمیت شاخص‌های اجتماعی قرار دارد. ازآنجاکه مخاطرات محیطی، یکی از مهمترین عوامل به‌وجود آورندۀ بحران، در هر محیطی است، براساس نظر افراد پاسخگو، شاخص آسیب‌پذیری دربرابر زلزله، درمیان شاخص‌های کالبدی- محیطی بررسی‌شده در مجتمع گردشگری کرمانشاه، بالاترین اهمیت را داشته است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Pre-Crisis Management in Social, Economic, Physical, and Environmental Aspects of Tourism Complexes (Case Study: Jahad-e Daneshgahi Tourism Complex in Kermanshah, Iran)

نویسندگان [English]

  • Aeizh Azmi 1
  • Sara Mohammadi 2
  • Mohammad Reza Jaldi 3
1 Associate Professor, Department of Geography, Faculty of Literature and Human Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 PhD in Geomorphology, Department of Geography, Faculty of Literature and Human Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
3 MA in tourism planning, Department of Geography, Kermanshah Academic Jihad Non-Profit Higher Education Institute, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Crisis management in tourism complexes can play a crucial role in increasing tourist attraction and mitigating damages resulting from natural hazards. The Jahad-e Dāneshgahi of Tourism Complex in Kermanshah is a tourist destination, and this study aims to present a crisis management model for this complex. What crisis management model needs to be developed for the Jahad-e Dāneshgahi Tourism Complex in Kermanshah? This study aimed to propose a crisis management model for the Jahad-e Daneshgāhi Tourism Complex in Kermanshah. A questionnaire was used to collect research data. 50 individuals were recruited as the subjects of the study of whom 33 individuals were selected as the sample, considering the specified community characteristics. The results revealed that the economic recession indicator, with a value of 70.2%, was the most important of the economic indicators in the opinion of the respondents. Analyzing pairwise comparisons of social indicators showed that social participation recorded the highest significance among social indicators (0.158), ranking first in social indicators’ importance. Since environmental hazards are one of the most critical factors contributing to crises in any environment, vulnerability to earthquakes was reported by respondents to be of the highest importance among the examined physical-environmental indicators in the Kermanshah Tourism Complex.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crisis Management
  • Tourism Complexes
  • Jahad-e Daneshgāhi Tourism Complex
  • Kermanshah Province

مراجع

ابراهیمی، مهدی؛ ضرغام بروجنی، حمید و سخندان، الناز. (1397). رابطۀ مدیریت دانش با فرایند مدیریت بحران در مقصدهای گردشگری. برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 7(27)، 102-122. https://doi.org/10.22080/jtpd.2019.2212
احمدی، سمیرا؛ قنبری موحد، رضوان و رحیمیان، مهدی. (1402). ارزیابی آسیب‌پذیری معیشتی کشاورزان دربرابر سیل (موردمطالعه: استان لرستان). پژوهش‌های روستائی، 14(3)، 406-421. https://doi.org/10.22059/jrur.2023.92914
اخگری، مهدی و قاسمیان مقدم، علیرضا. (1402). اولویت بندی عوامل موثر بر تاب آوری اقتصادی خانوارهای روستایی دربرابر خشکسالی (مورد مطالعه: بخش دستگردان شهرستان طبس). روستا و توسعه پایدار فضا، 4(2)، 112-129. https://doi.org/10.22077/vssd.2023.5530.1121
پودینه، محمدرضا؛ یادگاری‌فر، فاطمه و رشیدی، سعیده. (1398). بررسی و سنجش میزان تفاوت تاب‌آوری جوامع شهری و روستایی دربرابر مخاطرات طبیعی مطالعه موردی شهرستان زاهدان. کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، 7(1)، 203-179. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2345332.1398.7.1.9.7
رفیعیان، مجتبی؛ رضایی، محمدرضا؛ عسگری، علی؛ پرهیزکار؛ اکبر و شایان، سیاوش. (1390). تبیین مفهومی تاب ‌آوری و شاخص‌سازی آن در مدیریت سوانح اجتماع‌محور (CBDM). برنامه‌ریزی و آمایش فضا (مدرس علوم انسانی)، 15(4)، 19-41. 
زندیه، مهدی و گودرزیان، شروین. (1393). رویکرد منظرین، عامل موفقیت گردشگری شهری. باغ نظر، 11(30)، 59-66.
سوری، علیرضا. (1394). اصول، مبانی و رویکردهای مدیریت بحران (با تأکید بر بحران‌های اجتماعی)، مدیریت بحران، 7(24)، 91-129.
صفی پورطرقی، ملیحه؛ محبی، سمیه و قلی‌زاده، عبدالحمید. (1397). تبیین امنیت گردشگران با تأکید بر مؤلفه های مدیریت بحران گردشگری. همایش ملی مدیریت و کسب و کار الکترونیکی با رویکرد اقتصاد مقاومتی. مشهد، مؤسسۀ آموزش عالی فردوس.
علوی، سیدعلی؛ رمضان نژاد، یاسر؛ فتاحی، احداله و خلیفه، ابراهیم. (1394). پهنه بندی فضایی سکونتگاه های روستایی در معرض مخاطرات محیطی با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور (مطالعه موردی: شهرستان تالش). برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 5(20)، 125-136.
قادرمرزی، حامد؛ محمدی، پروانه و سالاروند، اسماعیل. (1402). سنجش آسیب‌پذیری روستاها دربرابر بحران کم آبی (مورد مطالعه: شهرستان‌های قروه و دهگلان). روستا و توسعه پایدار فضا، 4(4)،132-152. https://doi.org/10.22077/vssd.2023.6299.1183
یاوری گهر، فاطمه؛ منصوری موید، فرشته. (1396). مدیریت بحران در صنعت گردشگری. مطالعات مدیریت گردشگری، 12(40)، 40-21. https://doi.org/10.22054/tms.2018.15614.1439
Brooks, N. (2003). Vulnerability, risk and adaptation: A conceptual framework. Tyndall Centre for Climate Change Research Working Paper, 38(38), 1–16.
Hall, C.M & Page, S.J. (1999). The Geography of Tourism and Recreation: Environment, Place and Space (4th ed). London. https://doi.org/10.4324/9780203796092
Jinado, A.M. (2013). Toward Climate-Resilient Development in Nigeria (B. Bosteels, Ed.). World Bank.
Liu, W., Xu, C., Peng, Y., & Xu, X. (2023). Evolution of tourism risk communication: A bibliometric analysis and meta-analysis of the antecedents of communicating risk to tourists. Sustainability, 15(12), 9693. https://doi.org/10.3390/su15129693
Martinelli, R. L. de C., Marchesan, I. Q., & Berretin-Felix, G. (2013). Protocolo de avaliação do frênulo lingual para bebês: relação entre aspectos anatômicos e funcionais. Revista Cefac, 15, 599–610. https://doi.org/10.1590/S1516-18462013005000032
Nazir, F. (2023). Tourism and Natural Hazards: Juxtaposition of Tourism Determinants and Hazard’s Risk. In Safety and Tourism: A Global Industry with Global Risks (pp. 217–226). Emerald Publishing Limited.
گردشگری فرهنگ
دوره 5، شماره 16
اردیبهشت 1403
صفحه 14-23

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 25 فروردین 1403
  • تاریخ پذیرش: 15 بهمن 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار