رویکرد منظر در تحقق گردشگری فرهنگ با عاملیت پدیدة فرهنگی راه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر دکتری معماری، گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه معماری، واحد علوم و تحققیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

گردشگری نتیجة تمایل به شناخت فرهنگ‌های متفاوت از فرهنگ گردشگر است. فرهنگ یک عکس‌العمل عمومی به زندگی و گردشگری در ارتباط مستقیم با مسائل انسانی است. در این بین، راه نیز در برداشتی سطحی‌تر تنها نقش ارتباطی میان مبدأ و مقصد سفر گردشگر را ایفا می‌کند. اگرچه راه‌ها زمانی پیوند عمیقی با زندگی انسان برقرار می‌نمایند؛ خود می‌توانند به‌عنوان مقصد مسافران انتخاب شوند. راه‌ها مساحت قابل‌توجهی از سطح کشورها را به خود اختصاص می‌دهند؛ بدین‌ترتیب ضروریست تا در جهت فهم و ارتقاء کیفیت آن‌ها گام‌های مؤثرتری برداشت. هرچند مطالعات انجام شده در دوران مدرن، حاکی از آن است که با سرعت‌گرفتن جریان زندگی، سرعت حرکت و به تبع آن ایمنی مسیر در اولویت اول برنامه‌ریزان، طراحان و مهندسان راه قرار گرفته است. این نوع نگاه کالبدی به مقولة راه از مشخصه‌های اصلی علوم مهندسی ‌است. گذشته از اقدامات انجام گرفته توسط علوم مهندسی در جهت تسهیل و تسریع هرچه بیشتر، هدف از مطالعة راه ‌می‌تواند فراتر رود. دانش منظر به کمک فنون مهندسی آمده و با نگاهی کل‌نگر به مفهوم پدیدة راه و توجه هم‌زمان به تمام ابعاد ملموس و ناملموس راه، گام‌های مؤثری در جهت ارتقاء کیفیت آن با هدف تحقق گردشگری فرهنگی برداشته است. این پژوهش از نوع کیفی و بر پایة تحلیل محتوای کیفی بوده و سعی دارد تا با بررسی اسناد کتابخانه‌ای، مرور نظریات پیشینِ اهل فن، همچنین مشاهده و تحلیل شرایط، ضمن تأکید بر ضرورت کیفیت راه‌ها، به بررسی تأثیر و نقش بسزای رویکرد منظر در سطوح مختلف مطالعاتی پدیدة راه بپردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Landscape Approach in the Realization of Culture Tourism with the Agency Factoring of the Cultural Phenomenon of the Road As a Cultural Phenomenon

نویسندگان [English]

  • Saeed Gholampour 1
  • Seyed Amir Mansouri 2
  • Azadeh Shahcheraghi 3
1 Ph.D. Candidate in Architecture, Department of Architecture, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Landscape Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Architecture, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Tourism is the result of the desire to know other different cultures from the tourist culture. Culture is a general reaction to life and tourism in direct relation to human issues. In the meantime, in a more superficial sense, the road only plays the role of communication between the origin and destination of the tourist. Although paths sometimes establish a deep connection with human life, they can be selected as a destination for travelers. Roads cover a significant area of the country; thus, it is necessary to take more effective steps to understand and improve their quality. However, studies conducted in the modern era indicate that with the acceleration of the flow of life, speed of movement, consequently road safety has become the first priority of planners, designers, and road engineers. This kind of physical view of the road is one of the main characteristics of engineering sciences. Apart from the measures taken by the engineering sciences in order to facilitate and accelerate as much as possible, the purpose of the road study can be exceeded. Landscape knowledge has come with the help of engineering techniques and with a holistic view of the concept of road phenomenon and simultaneous attention to all tangible and intangible dimensions of the road, take effective steps to improve its quality with the aim of achieving cultural tourism. This is a qualitative research based on qualitative content analysis that tries to examine the impact and role of landscape approach at different levels Phenomenon studies by examining library documents, reviewing previous theories of experts, as well as observing and analyzing conditions while emphasizing the need for quality roads.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Landscape
  • Road landscape
  • Culture tourism
  • Culture
  • Road
اسپیرن، آن ویستون. (1384). زبان منظر. (ترجمة سید حسین بحرینی و بهناز امین‌زاده). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
استادی، مریم. (1393). ادراک و تصویر ذهنی و کاربرد آن در طراحی شهری (رساله دکتری منتشر نشده با بازخوانی آرای فلاسفه ایرانی- اسلامی، به راهنمایی آقای دکتر محمد نقی‌زاده). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
بهجت تبریزی، محمد حسین. (1394). دیوان شهریار. تهران: نگاه آشنا.
پالاسما، یوهانی. (1388). چشمان پوست: معماری و ادراکات حسی (ترجمه رامین قدس). تهران: گنج هنر.
بل، سایمون. (6831). منظر: الگو، ادراک و فرایند (ترجمة بهناز امین‌زاده). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
پرتوی، پروین. (1394). پدیدارشناسی مکان. تهران: مؤسسة تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری«متن».
پوردیهیمی، شهرام و سیدکلال، ساسان. (1391). فضای منظر: پیوندگاه فرهنگ و طبیعت. مسکن و محیط روستا، 31(38)، 17-28
خادمی، شهرزاد و مهدوی مقدم، مژده سادات. (1393). مفهوم منظر فرهنگی.منظر، 6(28)، 30-35.
رحمدل، سمانه. (1395). منظر راه در جغرافیای تاریخی ایران؛ نگاهی به کتاب راه و رباط با رویکرد منظرین. منظر، 8(36)، 52-57.
رحیمی، آرتا. (1392). مجموعه اشعار مرحوم حسین پناهی. تهران: کتاب سبز.
زومتور، پیتر. (1394). رهیافت پدیدارشناسی در اندیشه پیتر زومتور (ترجمة مرتضی نیک‌فطرت، سیده صدیقه میرگذار لنگرودی). تهران: انتشارات علم معمار.
شاهچراغی، آزاده و بندرآباد، علیرضا. (1394). محاط در محیط: کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی. تهران: انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران.
شیرازی، محمدرضا. (1389). معماری حواس و پدیدارشناسیِ یوهانی پالاسما. تهران: رخ داد نو.
طالبیان، محمدحسن. (1395). منظر راه در ایران. منظر، 8(36)، 72-77.
قوام‌پور، انسیه. (1395). جایگاه منظر در برنامه‌ریزی و طراحی جاده‌ها. منظر، 8(36)،41-36 .
گروتر، یورگ کورت. (1388). زیباییشناسی در معماری (ترجمةجهانشاه پاکزاد و عبدالرضا همایون). تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
لسان، مریم. (1395). گذرگاه حیات وحش در منظر راه. منظر، 8(36)، 42-51.
لنگ، جان، (1390). آفرینش نظریة معماری، نقش علوم رفتاری در طراحی محیط (ترجمة علیرضا عینی‌فر). تهران: انتشارت دانشگاه تهران.
منصوری، سید امیر. (1395). راه به مثابه منظر. منظر، 8(36)، 3-3.
منصوری، سیدامیر. (1399). منظر ایرانی، جمع حقیقت و مجاز. منظر، 12(50)، 5.
هال، استیون؛ پالاسما، یوهانی و پرزگومز، آلبرتو. (1395). پرسش‌های ادراک، پدیدارشناسی معماری (ترجمة مرتضی نیک‌فطرت، سیده صدیقه میرگذار و احسان بیطرف). تهران: فکر نو. چاپ سوم.
 
Philips, W. J., Wolfe, K., Hodur, N. & Leistritz, L. (2013). Tourist word of mouth and revisit intentions to rural tourism destination: A case of North Dakota, USA. International journal of tourism research, 15(1), 93-104.