تأثیر منظر آیینی بر ذهنیت مردم در جهت ارتقاء گردشگری پل هفت‌چشمه و آیین نواوسی در اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

2 دانشیار گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

چکیده

چکیده| گردشگری آیینی یک مفهوم اساسی در حوزة گردشگری است که می‌تواند به یک منظر رونق و معنا بخشد، منظر آیینی را می‌توان ترکیبی از یک رفتار مستمر تاریخی در یک فضا معنا کرد که در طول تاریخ سبب ایجاد هویت خاص برای آن مکان شده است. یکی از این مناظر آیینی منظر پل هفت‌چشمه اردبیل به عنوان مکان انجام آیین نواوستی است که در پژوهش حاضر با نگاه ویژه به آن، ریشه‌های این آیین و تأثیر منظر آیینی مرتبط بر ذهنیت مردم و بهره‌گیری از این پتانسیل در راستای ارتقای گردشگری واکاوی می‌شود.
این پژوهش با هدف معرفی آیین «نواوستی» در کنار پل هفت‌چشمة اردبیل و بررسی ریشه‌های این آیین و تأثیر منظر فرهنگی پل در ذهنیت شهروندان انجام شده است. برای رسیدن به این هدف، از اطلاعات کتابخانه‌ای و مشاهدة میدانی و مصاحبه با شهروندان و همچنین، مصاحبه با افراد مطلع و متخصص در زمینة آیین نواوستی و تأثیر منظر فرهنگی پل استفاده شده است. یافته‌‌های پژوهش با استفاده از نرم‌افزار مکس‌‌کیودا 2020 تحلیل و بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد آیین نواوستی در پل هفت‌‌چشمة اردبیل ریشه در باورهای اسطوره‌ای، قداست آب و خواسته‌های اقوام ناشی از ویژگی‌های اجتماعی و اقلیمی دارد. آب به عنوان عنصری مقدس از تاریخ باستان، برای مردمان ایران عنصر اصلی ایجاد حیات و شکل‌گیری جوامع است. آیین‌های مختلفی بر اساس ارتباط با طبیعت و بزرگ‌داشتن چهار عنصر آب، آتش، باد و خاک برگزار می‌‌شوند. نتایج این پژوهش می‌‌تواند باعث فهم عمیق‌تر از ارتباط بین فرهنگ، منظر و ذهنیت مردم در ایجاد گردشگری فرهنگی و رفتار جمعی که در این مکان است و تقویت حس مکان در شهروندان ‌‌شود. همچنین شناخت و توسعة این آیین‌‌ها می‌تواند سبب توسعة گردشگری فرهنگی و ارتقای هویت مکانی پل ‌‌هفت‌چشمه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Influence of Ritualistic Landscapes on Public Perceptions for Advancing Tourism The Case of the Haft-Cheshmeh Bridge and the Nousti Ceremony in Ardabil

نویسندگان [English]

  • Nasrin Mohammadi Irloo 1
  • Vahid Heidar Nattaj 2
1 Master of Architecture student, Mazandaran University, Babolsar, Iran.
2 Associate Professor of Architecture, Faculty of Art and Architecture, University of Mazandaran, Babolsar, Iran.
چکیده [English]

Ritual Tourism is a fundamental concept in the field of tourism that can breathe life and meaning into a landscape. A ritualistic landscape can be defined as a fusion of continuous historical behaviors in a space that has, over time, forged a distinct identity for that location. One such ritualistic landscape is the Haft-Cheshmeh Bridge in Ardabil, which serves as the venue for the NOUSTI ceremony. In this present study, with a special focus on this site, we delved into the roots of this ritual and explored the impact of the ritualistic landscape on people’s perceptions and its utilization potential for the advancement of tourism.
This research aims to introduce the “NOUSTI” ritual alongside the Haft-Cheshmeh Bridge in Ardabil and examine the roots of this ritual and the cultural landscape’s influence on the mindset of the citizens.
To fulfill the goal of the study, we used library research, field observations, interviews with local residents, and discussions with informed experts in the field of NOUSTI ritual and the cultural landscape’s impact on the bridge. The research findings were analyzed and examined using MaxQDA 2020 software.
The results indicate that the NOUSTI ritual at the Haft-Cheshmeh Bridge in Ardabil has its roots in mythological beliefs, the sanctity of water, and the desires of ethnic communities stemming from social and climatic characteristics. Water, as a sacred element since ancient times, has been the primary source of life and the formation of societies for the Iranian people. Various rituals are held based on the connection with nature and the mastery of the four elements: water, fire, wind, and earth. The findings of this research can lead to a deeper understanding of the relationship between culture, landscape, and the people’s mindset in creating cultural tourism and collective behavior at this location, enhancing the sense of place among citizens. Furthermore, recognizing and developing these rituals can contribute to the development of cultural tourism and the elevation of the local identity of the Haft-Cheshmeh Bridge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture
  • Tourism
  • Historical Bridges
  • Haft-Cheshmeh Bridge
  • Ardabil

مراجع

ابرقویی‌فرد، حمیده. (1399). منظر آیینی از نگاه گردشگری. گردشگری فرهنگ، 1(3)، 43-50.
آل‌هاشمی، آیدا. (1399). پیوند زیرساخت‌‌های آبی سنتی و نظام محله‌‌ای در شهرهای ایران (ساختار شهری و زیرساخت آبی در شهر سمنان). هنر و تمدن شرق، 8(27)، 5-14.
بیگی، حمیده. (1398). نقش گردشگری آیینی در نگهداشت فرهنگ عزاداری حسینی؛ مطالعه موردی شهرک ماسوله. تحقیقات فرهنگی ایران، 12 (2)، 101-131.
بشرا، محمد و طاهری، طاهر. (1388). جشن‌‌ها و آیین‌‌های مردم گیلان (آیین‌‌های نوروزی). رشت: فرهنگ ایلیا.
بهار، مهرداد. (1387). از اسطوره تا تاریخ (ویراست ابوالقاسم اسماعیل پور). تهران: چشمه.
حسین پور، حامد؛ فهیم دوین، حسن و ادیال‌باف مقدم، ریحانه. (1393). بررسی موانع گردشگری ورزشی کشتی با چوخه با جاذبه‌‌های طبیعی ورزشی و گردشگری اسفراین. مطالعات مدیریت ورزشی، (23)، 63-78.
خرم‌روئی، ریحانه؛ بخشی ورزقانی، فاطمه؛ قیدی، سامان؛ افضلی، علیرضا؛ خدابنده، پریسا و علیپور، غزال. (1401). نقش آیینی آب در شکل‌‎گیری منظر شهر سمنان و دامغان. گردشگری فرهنگ، 3(9)، 47-54.
دادورخانی، فضیله. (1391). رهیافت گردشگری فرهنگی در منطقه قومس با تکیه بر شخصیت‌‌های عرفانی. اولین همایش ملی عرفان شرق و توسعة گردشگری (خطة عارفان قومس).  بسطام، شاهرود، ایران.
روزی، احمد. (1381). بزرگداشت نوروز (مقام سرود و ترانه در آیین نوروز). تاریخ‌شناخت، (20 و21)، 303-280.
علی‌آبادی، ساهره. (1395). پژوهشی بر مراسم آئینی علم بندی در شهرک تاریخی ماسوله (پایان‌‌نامة منتشرنشدة کارشناسی ارشد، تاریخ تمدن). پژوهشکدة گیلان شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
صالح‌زاده، نیلوفر. (1393). فرصت‌‌ها، چالش‌‌ها و راهبردهای گردشگری آئینی در ایران (مورد مطالعه: مراسم پیرشالیار) (پایان‌نامة منتشر شدة کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری). دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
صالحی‌پور، محمدرضا؛ و پورفرج، اکبر. (1390). گردشگری میراث: راهکار مناسب توسعة پایدار گردشگری در ایران. همایش گردشگری و توسعة پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران.
کاظمی، مهدی. (1385). مدیریت گردشگری. تهران: سمت.
منصوری، سیدامیر؛ جوادی، شهره؛ مخلص، فرنوش و رحمدل، سمانه. (1397). سه‌‌گانة منظرایرانی: پژوهشی در جوهر فضای معماری و شهر ایرانی. تهران: پژوهشکدة هنر، معماری و شهرسازی نظر.
میرشکرایی، محمد. (1380). انسان و آب در ایران، پژوهش مردم‌شناختی. گنجینة ملی آب ایران، (14)، 65-76.
 نیکنام، کامبیز. (1393). مقایسة دو مفهوم گردشگر و زائر. منظر، 6(29)، 46-51.
 
Browne, R. B. (1980). Rituals and Ceremonies in Popular Culture. OH: Bowling Green University Popular press.
Choi, S., Imon, S. S. & Couto, U. (2020). Negotiating with authenticity to ensure sustainability of traditional cultural festivals: Residents’ perspectives about Macao’s drunken dragon festival. Sustainability, 12(3), 2–19.
Chen, Y. J. (2018). On the social and cultural functions of the Lantern festival. Journal of Jiangxi Vocational and Technical College of Electricity, 31(11), 152–153.
Farsani, N. T., Coelho, C. & Costa, C. (2012). Geotourism and geoparks as gateways to socio- cultural sustainability in Qeshm rural areas, Iran. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 17(1), 30–48.
Getz, D. (2008). Event tourism: Definition, evolu tion, and research. Tourism management, 29(3), 403-428.‏
Hummon, D. M. (1988). Tourist world: Tourist advertising, ritual, and American culture. Sociological Quarterly, 29(2), 179-202.
Huang, L. L. (2017). The challenges of the times faced by traditional Chinese festivals and the reshaping of contemporary values. Journal of Xinyang Normal University, 37 (5), 100–103.
Jafari, J. (2001). Encyclopedia of Tourism. NY: Routledge.
Kim, J., Kim, B. & Park, S. (2013). The effects of tourism ritualization, ritual performance on tourist satisfaction. Journal of Quality Assurance in Hospitality Tourism, (14), 245-263.
Lin, L., & Zhu, J. H. (2017). The reproduction of daily life and collective memory in villages in the context of urbanization: A case study of the customs of Lizhuang Lantern festival in the suburbs of wuhan. Folklore Research, (5), 140–148.
Moriuchi, E., & Basil, M. (2019). The sustainability of Ohanami Cherry Blossom festivals as a cultural icon. Sustainability, (11), 2–15.
Pakzad, J. & Bozorg, H. (2014). An introduction to environmental psychology for designers. Tehran: Armanshahr.
Suntikul, W. (2018). Cultural sustainability and fluidity in Bhutan’s traditional festivals. Journal of Sustainable Tourism, 26(12), 2102–2116.
Smith, S. L. J. (1994). The tourism product. Annals of Tourism Research, 21(3), 582-595.
Tuan, Y. F. (2001). Space and place: The perspective of Experience. Minnea Polis: University of Minnesota press.
Tetreault, M. A. S. & Kleine, R. E. (1990). Ritual, ritualized behavior and hadit: Refinements and extensions of the consumption ritual construct. Advances in Consumer Research, (17), 31-38.
Utama, I. G. B. R., Rai, G. B., Turker, S. B., Widyastuti, N. K., Suyasa, N. L. C. P. S. & Waruwu, D. (2020). Model of quality balance development of bali tourism destination. Technium Soc. Sci. J., (10), 455.‏
Zhang, X., Zhong, L. & Yu, H. (2022). Sustainability assessment of tourism in protected areas: A relational perspective. Global Ecology and Conservation, (35), e02074.‏
Zou, Y., Meng, F., Bi, J. & Zhang, Q. (2021). Evaluating sustainability of cultural festival tourism: From the perspective of ecological niche. Journal of Hospitality and Tourism Management, (48), 191-199.
Zifkos, G. (2015). Sustainability everywhere: Problematising the “sustainable festival” phenomenon. Tourism Planning and Development, 12(1), 6–19.
گردشگری فرهنگ
دوره 4، شماره 14
آبان 1402
صفحه 38-49

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 مرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 22 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 25 مهر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار