کاربست تاکسونومی عددی و تحلیل خوشه‌ای در درجه‌بندی توسعه‌یافتگی مناطق تهران از منظر گردشگری فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه تخصصی شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه تخصصی شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

امروزه مفهوم گردشگری فرهنگی با تأکید بر عامل فرهنگ توانسته‌ است دستیابی به توسعه را میسر سازد. مهمترین پیش‎شرط تأکید بر فرهنگ و صنایع منتج از آن، وجود پیشینه‌ای متقن است که تهران به‌عنوان پایتخت تمدن ایران از این موهبت برخوردار است و می‌تواند با تأکید بر آن، صنعت گردشگری فرهنگی را به‌منظور توسعۀ شهری شکوفا نماید. این درحالی است که در طرح‌های توسعۀ شهری، مفهوم گردشگری فرهنگی مغفول واقع شده است. لذا این سؤال مطرح می‌شود که شاخص‌های گردشگری فرهنگی به‌منظور توسعۀ شهر تهران کدام است؟ و درجه‌بندی میزان توسعه‌یافتگی مناطق‌‌22گانۀ شهر تهران مبتنی‌بر چارچوب گردشگری فرهنگی به چه‌صورت است؟ این تحقیق با ماهیت توصیفی-تحلیلی و رویکرد آمیخته، بر آن است تا ضمن تبیین چارچوب گردشگری فرهنگی مؤثر بر توسعۀ شهرهای ایران، وضعیت توسعۀ مناطق22گانۀ شهر تهران را درجه‌بندی نموده و با ترسیم نقشۀ راه، پیوست گردشگری فرهنگی را به طرح‌های توسعۀ شهری به‌منظور بهره‌گیری از گنجینه‌های نهفتۀ فرهنگی شهر تهران، الحاق نماید. در این راستا از روش مطالعۀ اسنادی و میدانی به‌عنوان روش‌های گردآوری داده؛ و تحلیل محتوا، وزن‌دهی نوسانی، تاکسونومی-عددی و تحلیل خوشه‌ای به‌عنوان روش‌‌های تحلیلی بهره گرفته شده است. نتایج بیان می‌کند که منطقۀ 12شهر تهران با بیشترین اماکن ثبت‌شده، بسترهای تاریخی، بازارچۀ عودلاجان و بازار تهران، توانسته ‌است نسبت به سایر مناطق شهر تهران در اولویت بالاتری قرار گیرد. مناطق 6 و1شهر تهران نیز از نظر شاخص‌های هتل‌ها و نمایشگاه‌های نقاشی، عکاسی و مجسمه‌سازی نسبت به سایر مناطق برتری یافته‌اند که سبب شده به‌ترتیب در سطح برتر-درجه 2 و برتر-درجه 3 قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Application of Numerical Taxonomy and Cluster Analysis in Ranking the Development Level of Tehran Districts Based on Cultural Tourism

نویسندگان [English]

  • Negin Hojjati 1
  • Hossein Zabihi 2
  • Zahra Sadat Saeideh Zarabadi 2
1 Ph.D. Candidate in Urban Development, Department of Urban Development, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Urban Development, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Today, the concept of cultural tourism has drawn upon the factor of culture to facilitate development. The most important prerequisite to stress culture and culture-based industries necessitates a solid background.  Tehran, as the capital of Iranian civilization, has this advantage which can help the cultural tourism industry to contribute to urban development. However, the concept of cultural tourism is neglected in urban development plans. Therefore, the questions that arise include: a) what are the indicators of cultural tourism for the development of Tehran? b) How is the development in the 22 districts of Tehran ranked based on cultural tourism? This research is descriptive-analytical nature using a mixed approach to explain the framework of cultural tourism’s effectiveness on the development of Iranian cities. To this end, ranking the development status of the 22 districts of Tehran was carried out based on a road map to benefit from the hidden cultural treasures of Tehran by attaching cultural tourism to urban development plans.  This study employed documentary, and field study methods as data collection methods while content analysis, swing weighting, taxonomy-numerical, and cluster analysis were used as analytical methods. The results show that the 12th district of Tehran, with the most recorded places, and historical sites, Oud Lajan Bazaar, and Tehran Bazaar, have been given a higher priority compared to the rest districts of Tehran. Districts 6 and 1 of Tehran have had a better rank compared to other districts because of hotels and exhibitions of painting, photography, and sculpture and they have been ranked second and third respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural tourism
  • Taxonomy-numerical
  • Cluster analysis
  • Development
  • Tehran

مراجع

  • حجتی، نگین؛ ذبیحی، حسین و زرآبادی، زهرا سادات سعیده. (1401). واکاوی مفهوم توسعۀ شهری در گذر زمان و تعیین ابعاد و مؤلفه‌های آن. جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 13(1)، 36-51.
  • کلانتری، خلیل. (1396). مدل‌های کمی در برنامه‌ریزی (منطقه‌ای، شهری و روستایی).تهران: فرهنگ صبا. چاپ چهارم.
    موسوی، میرنجف و حکمت‌نیا، حسن. (1385). کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری و ناحیه‌ای. تهران: علم نوین.
  • Chen, G. & Huang, S. (2018). Understanding Chinese cultural tourists: typology and profile. Journal of Travel & Tourism Marketing, 35(2), 1-45.
  • Hausmann, A. (2007). Cultural tourism: Marketing challenges and opportunities for German cultural heritage. International Journal of Heritage Studies, 13(2), 170-184.
  • He, Y. (2018). A Study on the Dynamic Relationship between Cultural Industry and Economic Growth. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 5(4), 85-94.
  • Kasemsarn, K., Harrison, D. & Nickpour, F. (2023). Applying Inclusive Design and Digital Storytelling to Facilitate Cultural Tourism: A Review and Initial Framework. Heritage, 6, 1411–1428.
  • Lei, Y. (2021). The Role of Cultural Creative Industries on the Revitalization of Resource exhausted Cities – The Case of Tongling. Journal of Urban Culture Research, 23, 3-24.
  • Liang, S. & Wang, Q. (2020). Cultural and Creative Industries and Urban (Re)Development in China. Journal of Planning Literature, 35(1), 54-70.
  • Loi, N., Tran, V.H., Tran, M., Nguyen, Q. & Hoang, V. (2019). A study on relationship between cultural industry and economic growth in Vietnam. Management Science Letters, 5, 787–794.
  • Maddah, L. (2021). Essays on cultural and creative industries: clustering, location and employment growth (Unpublished Ph.D. of Economics). University of Rovira I Virgili.
  • Manola, M. (2022). Contribution of the Venetian Monuments of Rhodes to Cultural Tourism and the Local Development of the Island. Economics, 5(2). 35-42.
  • Niemczyk, A. (2013). Cultural tourists: An attempt to classify them. Tourism Management Perspectives, 5, 24–30.
  • Ochoa, E.A. & Ramirez, P.M. (2018). Cultural industries and spatial economic growth a model for the emergence of the creative cluster in the architecture of Toronto. Elsevier, City, Culture and Society, 14, 47–55.
  • OECD. (2021). Economic and social impact of cultural and creative sectors. Note for Italy G20 Presidency Culture Working Group.
  • Pratt, A. (2002). Cultural tourism as an urban cultural industry: a critical appraisal. In Interarts (ed.), Cultural Tourism. Barcelona: Turisme de Catalunya, Diputació de Barcelona, pp. 33-45.
  • Richards, G. (2018). Cultural tourism: A review of recent research and trends. Journal of Hospitality and Tourism Management, 36, 12-21.
  • Richards, G. (2021). Rethinking Cultural Tourism. Cheltenham, UK. Northampton, MA, USA: Edward Elgar Publishing Limited.
  • Stoica, G.D., Andreiana, V.A., Duica, M.C., Stefan, M.C., Susanu, I.O., Coman, M.D. & Iancu, D.(2022). Perspectives for the Development of Sustainable Cultural Tourism. Sustainability. 14(5678), 1-17.
  • Tadesse, G.W. (2023). Heritage resources as a driver of cultural tourism development in Ethiopia: A review. Heritage resources as a driver of cultural tourism development in Ethiopia: A review. Cogent Arts & Humanities, 10(1), 1-15.
  • Unesco. (2021). Culturaland Creative Industries In the Face of COVID-19An Economic Impact Outlook. Sweden: Sverige.
  • Vong, F. (2016). Application of cultural tourist typology in a gaming destination–Macao. Current Issues in Tourism, 19(9), 949–965.
  • Vries, G. (2020). Culture in the Sustainable Development Goals: The Role of the European Union. 2nd ed.; Ifa-Edition Kultur und Außenpolitik; Ifa (Institut für Auslandsbeziehungen): Stuttgart, Germany, 2020.
  • World Tourism Organization and World Indigenous Tourism Alliance. (2023). Compendium of Good Practices in Indigenous Tourism – Regional Focus on the Americas, UNWTO, Madrid.
  • Xu, J. (2020). Research on the Construction of Cultural Tourism Market in Shenyang Based on Big Data. Proceedings of 2020 International Conference on Computer Science and Communication Technology (ICCSCT 2020), 2020:4.DOI:10.26914/c.cnkihy.2020.033312, 811-814
  • Zadel, Z., Bogdan, S. (2013). Economic impact of cultural tourism. UTMS Journal of Economics, 4(3), 355-366.
  • Zhang, H. (2022). Analysis of the Overall Development Mode of Cultural Tourism under the Creative Economy Environment. Journal of Environmental and Public Health, 1-10.
  • Zhou, Z., Yang, Q., Kim, D.J. (2020). An Empirical Study on Coupling Coordination between the Cultural Industry and Tourism Industry in Ethnic Minority Areas. Journal of open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 6(3), 1-15.
  • Wang, Z.Y, Chen, R.Q. & Zhao, J.U. (2023). Research on the development of China›s cultural tourism Industry during the «14th Five-Year Plan» period. SHS Web of Conferences, 165(1), 1-4.
گردشگری فرهنگ
دوره 4، شماره 13
مرداد 1402
صفحه 34-45

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 فروردین 1402
  • تاریخ بازنگری: 25 تیر 1402
  • تاریخ پذیرش: 27 تیر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار