%0 Journal Article %T تفاوت‌های فرهنگی در مناسک آیینی محرم %J گردشگری فرهنگ %I پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر %Z 2717-2627 %A حسنوند, نیره %A ستاری ساربانقلی, حسن %D 2023 %\ 04/21/2023 %V 4 %N 12 %P 6-15 %! تفاوت‌های فرهنگی در مناسک آیینی محرم %K آذربایجان شرقی %K خوزستان %K مراسم آیینی %K محرم %K مناسک فرهنگی %R 10.22034/toc.2023.368818.1101 %X مناسک فرهنگی هر جامعه‌‌ای، شناسنامة فرهنگ، تاریخ، مذهب و اخلاق آن جامعه به شمار می‌‌رود. این مناسک و آیین‌‌ها هستند که عاملی مهم برای انسجام و وحدت در بین افراد یک جامعه شده، آن‌‌ها را در مراسم مختلف، گرد هم جمع می‌‌کند. در این میان، مراسم و آیین‌‌های عزاداری، به‌‌ویژه عزاداری دهة اول محرم، در استان‌‌ها، شهرها و روستاهای مختلف کشور، دارای گونه‌‌ها و آداب متنوعی است.کشور ایران به دلیل دارا بودن مناسک فرهنگی متنوع و غنی، یکی از میراث‌‌داران فرهنگ جهانی به شمار می‌‌رود. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی و اسنادی مناسک محرم، در دو استان آذربایجان شرقی و خوزستان است تا بتوان با آشکارکردن جلوه‌‌های مناسک فرهنگی و تفاوت‌‌ها و شباهت‌‌های آن‌ها، به لایه‌‌های عمیق و غنای فرهنگ این دو استان دست یافت. این پژوهش با روش مطالعة توصیفی- تطبیقی، به بررسی تفاوت‌‌ها و شباهت‌‌های مناسک آیین دهة اول محرم و تفاوت‌‌های فرهنگی آن در دو استان می‌پردازد. این دو استان، از پیشینة فرهنگی و مذهبی عمیق و تمدنی کهن برخوردارند. یافته‌های بررسی نشان می‌دهد علی‌رغم شباهت بسیار زیاد در انجام مراسم آیینی محرم، در دو استان مورد نظر، تنوع آیین‌‌های سوگواری نیز در این دو استان، به چشم می‌‌خورد. این تنوع و تفاوت، ارتباط نزدیکی با تفاوت‌‌های فرهنگی، اقلیمی و زبانی در این دو استان دارد. مردم این دو استان، عزاداری‌های خود را منطبق با مذهب، پوشش گیاهی، فرهنگ و زبان خود کرده‌‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌‌دهد، در کنار این تفاوت‌‌ها، نکات اشتراک این آیین فرهنگی، در دو استان شامل حب خاندان پیامبر و ارادت به فرهنگ عاشورا به چشم می‌‌خورد. %U https://www.toc-sj.com/article_167334_e5680c41527da8673414712cacb7b6df.pdf