فراموشی منظر، پدیده‌ای مدرن، با تأکید بر بررسی منظر تاریخی شهرهای سمنان و دامغان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معماری، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

2 پژوهشگر دکتری، گروه معماری منظر، دانشکدة معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، گروه معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

5 دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشکدة معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.

چکیده

منظر دیسیپلینی میان‌رشته‌ای است و در تحلیل فضا، تنها کالبد و فیزیک فضا را مورد توجه قرار نمی‌دهد، بلکه همواره در پی درک و شناخت کلیت و شخصیت فضایی است که در اثر تعامل و کنش و واکنش عوامل بیشمار اجتماعی، تاریخی، هویتی، فعالیتی، کالبدی و امثال آن‌ها شکل گرفته‌است. امروزه بسیاری از فضاهای شهری، کیفیت‌های منظرین خود را از دست داده‌اند حتی شهرهایی که به لحاظ تاریخی سابقه درخشانی در خلق فضاهای با کیفیت و با معنا داشته‌‌اند نیز بسیاری از کیفیات فضایی و منظرین خود را از دست داده‌‌اند. این پژوهش بر آن است تا با مطالعه منابع کتابخانه‌ای و تاریخی و بررسی میدانی منظر تاریخی دو شهر سمنان و دامغان، به عنوان شهرهایی که به لحاظ تاریخی در خلق فضاهای شهری موفق بوده‌اند، و با بررسی و تحلیل چندین فضا از این دو شهر به عنوان نمونه موردی، علت یا علت‌های افول منظر در شهرهای ایرانی را شناسایی کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Forgetting the landscape, modern phenomena, with an emphasis on examining the historical landscape of the cities of Semnan and Damghan

نویسندگان [English]

  • Amin Mahan 1
  • ziya Hoseinzadeh 2
  • Mohammad shahab Lavasani 3
  • Seyedeh Farzaneh Ehsani Oskooee 4
  • Shaghayegh Golshahi Porshokooh 4
  • Reza Rohanian 4
  • kosar Gholami Ghadi 4
  • Kimia Mansour Kiyaee 4
  • Mohammad Rezaee 5
1 Assistant Professor, Department of Architecture, Lahijan Branch, Islamic Azad University, Lahijan, Iran.
2 Ph.D Candidate in Landscape Architecture, Faculty of Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran, Iran.
3 M.A. Student in Landscape Architecture, Department of Architecture, South branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4 M.A. Student in Landscape Architecture, Faculty of Architecture, College of Fine Arts, University of Tehran, Tehran, Iran.
5 M.A. Student in Landscape Architecture, School of Architecture and Environmental Design, Iran University of Science & Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Landscape is an interdisciplinary discipline and in the analysis of space, it does not pay attention to only the body and physics of the space, but always seeks to understand and recognize the totality and personality of the space, which is the result of the interaction and action of countless social, historical, identity, and activity factors. , physical and the like have been formed. Today, many urban spaces have lost their scenic qualities, even the cities that have historically had a brilliant history in creating quality and meaningful spaces have also lost many of their spatial and scenic qualities. This research aims to study the historical and library sources and the field survey of the historical landscape of the two cities of Semnan and Damghan, as cities that have been historically successful in creating urban spaces, and by examining and analyzing several spaces of these two cities as A case study to identify the cause or causes of landscape decline in Iranian cities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Landscape
  • historical landscape
  • modernism
  • Semnan
  • Damghan

مراجع

ابرقویی ‌فرد، حمیده و منصوری، سید امیر. (1400). بازخوانی مؤلفه‌های سازندۀ سازمان فضایی شهر ایرانی پس از اسلام در سفرنامه‌های قرن نهم تا چهاردهم هجری قمری. منظر، 13(55)، 20-29.
آتشین‌بار، محمد. (1388). چیستی منظر شهری در آرای صاحب‌نظران. منظر، 1(3)، 72-73.
آزاد، میترا. (1392). تدام معماری مذهبی ساسانی در مسجد تاریخانۀ دامغان، تحلیل مقایسه‌ای آتشکدۀ تپه‌حصار و مسجد تاریخانۀ دامغان. صفه، 61، 85-103.
آل هاشمی، آیدا و منصوری، سید امیر. (1396). منظر؛ مفهومی در حال تغییر، نگاهی به سیر تحول مفهوم منظر از رنسانس تاکنون. باغ نظر، 14(57)، 33-44.
آل هاشمی، آیدا. (1399). پیوند زیرساخت‌های آبی سنتی و نظام محله‌ای در شهرهای ایران؛ ساختارشهری و زیرساخت‌ آبی در شهر سمنان. هنر و تمدن شرق، 8(27)، 5-14.
تقوایی، علی اکبر و معروفی، سکینه. (1389). ارزیابی نقش مساجد در ارتقا کیفیت محیط، مطالعه موردی: مسجد امیر تهران. مدیریت شهری، 8(25)، 219-234.
حسین‌زاده، ضیا؛ شکوه، سارا و مهربانی گلزار، محمدرضا. (1400). بازشناسی نقش‌های منظرین بام در شهرهای ایرانی. منظر، 13(57)، 38-51.
درخش، سعیده و باصولی، مهدی. (1400). روایت منظرین سقاخانه در شهر ایرانی. منظر، 13(55)، 54-61.
رفعت، رسول. (1392). ظرفیت پنهان، بوم‌شناسی تلاقی طبیعت و تاریخ در شهر. منظر، 5(22)، 44-48.
زندیه، مهدی و سحرخیز، مهسا. (1397). معماری منظر؛ گستره‌ای بی‌انتها. اندیشۀ معماری، 2(3)، 29-43.
سلطانی، لیلا. (1389). منظر کالبد نیست؛ مروری بر مصوبۀ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در خصوص «ضوابط و مقررات ارتقاء کیفی سیما و منظر شهری. منظر، 2(6)، 46-49.
فرزین، احمدعلی. (1389). منظر زیارتی تهران؛ تأملی بر نقش زیارتگاه‌ها در ساخت منظر شهر ایرانی. منظر، 2(11)، 26-27.
ماهان، امین و منصوری، سید امیر. (1396). مفهوم منظر با تأکید بر نظر صاحب‌نظران رشته‌های مختلف. باغ نظر، 14(47)، 17-28.
مرتاض مهربانی، الناز؛ منصوری، سید امیر و جوادی، شهره. (1396). رویکرد منظر در ایجاد سرزندگی خیابان ولیعصر با تأکید بر ایجاد حس مکان. باغ نظر، 14(55)، 5-16.
مقصودی، امین. (1398). یک‌جانبه‌گرایی مدرنیستی و سیاست‌های توسعۀ شهری ایران معاصر. منظر، 11(48)، 6-13.
معصومی سلمان. (1388). احیاء محلات شهری پاسخی به نیازهای اجتماعی شهر تهران. منظر، 1(5)، 42-43.
منصوری، سیدامیر. (1389). چیستی منظر شهری. منظر، 2(9)، 30-33.
نگارستان، فرزین؛ تیموری، محمود و آتشین‌بار. (1389). تئوری منظر، رویکردی بر تداوم هویت در روند نوسازی شهری. باغ نظر، 7(14)، 59-68.
 
گردشگری فرهنگ
دوره 3، شماره 9
مرداد 1401
صفحه 39-46

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 تیر 1401
  • تاریخ بازنگری: 05 مرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 07 مرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار