2024-03-29T01:43:34Z
https://www.toc-sj.com/?_action=export&rf=summon&issue=19691
گردشگری فرهنگ
TOC
2717-2627
2717-2627
1400
2
7
راهبردهای توسعۀ اکوتوریسم خلاق (مطالعۀ موردی: درۀ کن و سولقان)
اشرف
بستانچی
پروانه
پرچکانی
اکوتوریسم با پیروی از فلسفۀ توسعۀ پایدار گردشگری بر ارزشهای ذاتی و درونی تأکید دارد. تقاضای گردشگران برای کسب تجربههای جدید مقصد، مفهومی فراتر از گذراندن تعطیلات دارد و انجام فعالیتهای خلاقانه در مقاصد اکوتوریستی منجر به خلق تجارب جدیدی از گردشگری طبیعی با عنوان اکوتوریسم خلاق میشود. ازآنجاکه صنعت گردشگری در موج سوم خود (گردشگری خلاق) به سر میبرد و همواره با تنوع تقاضای مشتریان، تأثیر تکنولوژی و درخواستهای جامعۀ محلی مواجه است، ارائۀ راهبردهای مؤثر برای اکوتوریسم خلاق از ضرورتهای اجتنابناپذیر محسوب میشود. هدف اصلی این پژوهش، ارائۀ راهبردهای توسعۀ اکوتوریسم خلاق مبتنی بر رویکرد پایداری با رهیافت توسعۀ پایدار است که این امر با توجه به ظرفیتهای بالقوه و بالفعل در درۀ کن و سولقان تهران انجام گرفته است. این پژوهش ازنظر روششناسی توصیفی-تحلیلی است که بخش توصیفی-تحلیلی آن مبتنی بر شیوۀ اسنادی و خبرگان و بخش کمّی آن مبتنی بر استفاده از پرسشنامه در سطح خبرگان است. گردآوری دادهها به روش اسنادی، کتابخانهای و میدانی از طریق مشاهده و پرسشنامه انجام شده است و جامعۀ آماری را 30 نفر از خبرگان تشکیل دادهاند. در این پژوهش، برای تدوین راهبردهای توسعۀ اکوتوریسم خلاق با تلفیق مؤلفههای پایداری و شاخصهای گردشگری پایدار، گردشگری خلاق، خلاقیت و اکوتوریسم، وضعیت موجود ترسیم و عوامل مؤثر داخلی و خارجی مشخص و درنهایت راهبردها با تکنیک SWOT استخراج شدند و با تکنیک QSPM به ترتیب جذابیت اولویتبندی شدند. نتایج این تحقیق حاکی از این است که «تأکید بر طراحی تورهای ترکیبی طبیعتگردی و آموزشی»، «برگزاری تورهای اکوتوریستی و آموزشی جهت تجربۀ شیوۀ زندگی ساکنان بومی بهوسیلۀ گردشگران»، «بازنگری بر سیاستهای اجرایی و مشارکت با جوانان جهت راهاندازی کسبوکارهای نوین در عرصۀ گردشگری» و «استفاده از ابزارهای تبلیغاتی مناسب جهت تشویق جوانان به فراگیری صنایع دستی گردشگری» در منطقۀ کن و سولقان تهران بهعنوان راهبردهای جذاب استخراج شدهاند.
گردشگری پایدار
اکوتوریسم
اکوتوریسم خلاق
درۀ کن و سولقان
2022
01
21
5
12
https://www.toc-sj.com/article_143274_6caf601b73ff549606739880714a0d2d.pdf
گردشگری فرهنگ
TOC
2717-2627
2717-2627
1400
2
7
تحلیل فضاهای گردشگری شهرستان رامسر از منظر امنیت با استفاده از تکنیک چیدمان فضا (مطالعۀ موردی: باغ 33 هکتاری شهرستان رامسر)
سیده معصومه
فتوکیان
محمدرضا
واعظی
یکی از شاخصههای مهم حضورپذیری شهروندان در فضاهای شهری، امنیت در مکانهای عمومی است که سبب رونق و پویایی محیط شهری میشود و در خلق فرهنگ تعامل، حیات شبانه، کاهش استرس، حضور فعال مردم و گروههای مختلف سنی و جنسیتی نمود دارد. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری مییابد که تفاوتهای فرهنگی، سنی و اقتصادی در بین کاربران یک مجموعه تنوع بیشتری یافته و عملکرد محیط، نیازمند تعامل دوسویه میان کاربران باشد و از این حالت میتوان، فضاهای گردشگری را دارای این خصوصیت دانست. این مقاله به بررسی نیاز به افزایش امنیت در فضاهای گردشگری شهرستان رامسر می پردازد که به دلیل توسعه و تنوع فضاهای گردشگری از دیرباز و سفرهای مکرر گردشگران در روزهای مختلف سال در این منطقه، اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش پس از مطالعات کتابخانهای در حوزة امنیت و پارامترهای آن، به منظور تدقیق یافتههای حاصل و بررسی شاخصهای کالبدی مؤثر بر امنیت فضای گردشگری از راهکارهای تکنیک نحو فضا استفاده میشود. در مرحلة بعد پرسشنامة اولیه، جهت شناسایی مناطق مختلف مجموعة گردشگری طراحی شده که منطقهبندی بر اساس نقشهبرداری رفتاری از آن حاصلشده و مورد برداشت میدانی قرار میگیرد؛ سپس با استفاده از نرم افزار Depth Map، به تحلیل مؤلفههای چیدمان فضایی در فضاهای برداشتشده پرداخته میشود. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤالات است که چه بخشهایی از محیط گردشگری در شهرستان رامسر دارای احساس امنیت بیشتر یا کمتری است؟ چه شاخصهایی از تکنیک نحو فضا، قرابت بیشتری با نظر کاربران این سایت در شناخت امنیت مکان دارد؟ در نتیجة این پژوهش به نظر میرسد هر کدام از شاخصهای نحو فضا به بخشی از مسئلههای امنیت فضای باغ سیوسه هکتاری شهرستان رامسر پاسخ دادند و در این میان شاخصة تقعر و تحدب فضا و عمق، نقش مؤثری در راهکار نظارت طبیعی و حریم فضایی دارد.
فضای شهری
گردشگری
نحو فضا
امنیت
باغ سیوسه هکتاری رامسر
2022
01
21
13
24
https://www.toc-sj.com/article_143391_129cffa0455223f972d27e609377df9f.pdf
گردشگری فرهنگ
TOC
2717-2627
2717-2627
1400
2
7
حسینیه، تجلی منظر گردشگری مذهبی شیعی
مهدی
باصولی
سعیده
درخش
حسینیهها و تکایای ایرانی بعد از مساجد، از مهمترین پایگاههای معنوی شیعیان به حساب میآیند. این مکانها مظهر پیوند بین تاریخ، مردم و فرهنگ هستند و به دلیل ویژگیهای خاصشان نهتنها در قیاس با مکانهای همعملکرد خویش در سایر کشورها، هویتی متمایز مییابند، بلکه بهعنوان تنها فضاهای باز شهری با عملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی منحصربهفرد هستند. در این پژوهش با هدف کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و از منابع مختلف مانند مجلات معتبر و کتاب برای جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. در این تحلیل کارکردهای مختلف حسینیه مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان این فرضیه را بررسی کرد که حسینیهها و تکایا تا چه اندازه ظرفیت تبدیلشدن به جاذبۀ مهمی در گردشگری مذهبی را دارا هستند. برخی کارکردهای شناساییشده عبارتاند از کارکردهای اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، مذهبی و ... شناخت محتوای عملکردی این عنصر معماری و روایت منظرین آن میتواند در تعریف این جاذبه و روایت آن اهمیت بسزایی داشته باشد. با توجه به کارکردهای متفاوت این مکانهای مذهبی و روح مقدس حاکم، میتوان از آنها بهعنوان منظری انحصاری در گردشگری مذهبی در شیعه که با معنا و مفهومی غنی در ارتباط است، اسم برد و راهبردهایی را برای معرفی آن به گردشگران طراحی کرد.
حسینیه
تکیه
گردشگری مذهبی شیعی
منظر
2022
01
21
25
32
https://www.toc-sj.com/article_143390_dd3d5effca8e8b5092fdbfe7bc30bf51.pdf
گردشگری فرهنگ
TOC
2717-2627
2717-2627
1400
2
7
پدیدارشناسی مفهوم محله با تأکید بر محلات شهر شیراز در دوران قاجار
مریم
اسماعیل دخت
محمدرضا
اسماعیلدخت
ی و ادراک شهروندان از شهر روی داده است. اساس مدیریت شهری شهرهای سنتی و مداخله در آن اجتماعمحور و مبتنی بر نظامی اجتماعی بود که پیروِ انتقال صورتگرفته جای آن را متخصصین و مدیران مبتنی بر قدرت/دانش در شهرهای معاصر گرفتند. محله بهعنوان یکی از مهمترین ارکان شهر سنتی و اساس شکلگیری شهر تحت کلهای کوچک، بستر مداخلات اجتماعی و حس تعلق به مکان را برای ساکنین ایجاد کرده و در واقع وطن هر فرد محسوب میشد. با توسعههای معاصر و تغییرات بنیادین در نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، و گذار به جامعۀ مدرن، مفاهیم نوینی نظیر منطقه و ناحیه با تقسیمات تخصصمحور بهمنظور مداخله در شهر جایگزین مفهوم محله شد و برساخت اجتماعی شهر تحت مفهومی برخواسته از زمینه با مشارکت مردمی جای خود را به برساخت سیاسی فضاهای شهری تحت نفوذ حکومت مرکزی داد. در حال حاضر پژوهشگران و مدیران در نظر و عمل بهدنبال احیای مفاهیمی همچون محله هستند. هدف از این پژوهش بررسی منظر محلات شیراز در دوران گذار از شهر سنتی به شهر معاصر است. پژوهش در پی پاسخ به این سؤال اساسی است که آیا شکلگیری فضاهای شهری در دوران قاجار مبتنی بر نظام محلهای، منجر به مرزبندی اجتماعی تحت عنوان محله بود؟ آیا تقسیمات محله در ادراک ساکنین و بازتولید فضا مؤثر بود؟ بهمنظور پاسخگویی به سؤال پژوهش با روش پژوهش اسنادی، نقطۀ عطف انتقال از شیراز سنتی به معاصر بررسی شده و با رویکردی پدیدارشناسانه، نمود ادراک شهروندان از شهر سنتی شیراز بر مبنای آثار بهجای مانده از قبیل اسناد و اشعار، مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که منظر شهر سنتی و تجارب زیستۀ ساکنین تا اواخر دوران قاجار متفاوت از شیراز امروزی است که در پژوهشها و اقدامات تخصصی، صرفاً به جنبۀ کالبدی بافت تاریخی شیراز توجه شده و تنها آثار تجسمی بهجایمانده از مقیاس کلانشهری تا مقیاس خُرد هنرهای مستظرفه بدون توجه به تجارب زیستۀ ساکنین قدیم بررسی میشود. احیای مفاهیمی مردمی نظیر محله و حراست از بافت تاریخی در درجۀ اول مستلزم نگاهی پدیدارشناسانه به کالبد و معناست که پژوهشگر در فضایی مشابه مخاطب حلول کند و بهطور عمیق با پدیدههای شهر سنتی نظیر محله مواجه شود.
منظر شهر سنتی
منظر شهر معاصر
محله
شیراز
2022
01
21
33
42
https://www.toc-sj.com/article_143520_fc018c4b8fa31a1a5fcae3f92e4a838a.pdf
گردشگری فرهنگ
TOC
2717-2627
2717-2627
1400
2
7
بررسی فرایند طراحی پروژۀگر دشگری موزۀ معدنِ روی نروژ
دلارام
سبک رو
زهره
بختیاری
امروزه گردشگری بخش مهمی از فعالیتها و درآمدهای جوامع را به خود اختصاص داده است و نقش آن هرروزه پررنگتر میشود. در همین راستا، معماری منظر به عنوان رشتهای نوپا در عرصة طراحی محیطهای طبیعی و مصنوع، باعث ایجاد خصوصیات ویژهای برای این عرصه شده است. در واقع مهمترین پرسش پیش رو چگونگی ایجاد تلفیق و هماهنگی میان موضوعات گوناگون و دانش وسیع مرتبط با معماری منظر است و اینکه چگونه میتوان به این گسترة دانش نظم بخشید و آن را به کار گرفت؟ لذا در این پژوهش سازوکارهایی با تکیه بر مفهوم نگرش سیستماتیک، مدلسازی و الگو برای غلبه بر مشکل پیچیدگی و گستردگی مفاهیم در جریان طراحی، مورد بررسی قرار گرفته است تا با پیوند آنها بتوان در نهایت چارچوبی مناسب و قابلتعمیم جهت بهکارگیری در طراحی منظر مکانهای دارای توانمندی گردشگری پیشنهاد نمود. روش تحقیق در این نوشتار توصیفی-تحلیلی است و با کدگذاری مفاهیم و دادههای گردآوریشده از منابع کتابخانهای و بررسی متون و اسناد موجود در پایگاههای اطلاعات علمی انجام شده است. در نهایت این پژوهش در پی آن است تا از ورای نقد و نگاه به فرایند طراحی و ایجاد هماهنگی میان دانشهای وسیع مرتبط با معماری منظر، کلیات طرح منظرین موزة معدن روی نروژ و لایههای منظرین آن را به عنوان یک پروژة گردشگری و منظرین طبیعی-اجتماعی با دو ایدة کلان طراحی یعنی زمینهگرایی و نمایش ردپای تاریخ بررسی کند. این ایدهها به واسطة ابزارهایی مانند بهرهگیری از مصالح بومی، کمترین مداخله در حین ساخت و اجرای طرح، چشماندازهای متنوع، رنگ و بافتهای برگرفته از کالبد و تضادهای نوری در معدن، پیشساختهسازی در تمامی قطعات و بررسی فرایند کار در معدن، در این موزه تحقق یافتهاند.
فرایند طراحی
زمینهگرایی
ردپای تاریخ
موزۀ معدنِ روی نروژ
2022
01
21
43
48
https://www.toc-sj.com/article_143467_1a0d2cf3bf1c98e7e4b2f4f47fde2485.pdf
گردشگری فرهنگ
TOC
2717-2627
2717-2627
1400
2
7
متاورس، یک انقلاب شهری تأثیر متاورس بر ادراک مخاطبان از شهر
مرتضی
همتی
شهرها مهمترین بستر سکونتی انسان معاصر هستند از این روی تحولاتی که بر منظر شهری اثرگذار باشد، بر زندگی بخش عمدهای از افراد تأثیر میگذارد. متاورس بهعنوان رسانهای جدید قادر است از طریق ابزارهای واسط امکان حضور افراد در جهان مجازی سهبُعدی را فراهم آورد. از آن جهت که این فناوری امکانات ارتباطی بیبدیلی به دست خواهد داد که پیشتر برای انسان ممکن نبود، میتوان تصور نمود که ظهور این رسانه زمینهساز تحولاتی شگرف در تمام مناسبات انسانی جوامع ایجاد کند. با توجه به آنکه متاورس در پی بازسازی جهان است، یکی از جنبههایی که به نظر میرسد تحت تأثیر حضور آن متحول شود، منظر شهری بهعنوان ما حصل تعامل ادراکی انسان و شهر است. این پژوهش در پی پاسخ این پرسش است که «ظهور شهرهای مجازی که مابهازای شهرهای فیزیکی هستند، چه تأثیری بر ادراک این شهرها -یا به عبارت دقیقتر منظر شهری- خواهد گذاشت؟». به همین منظور این جستار با روشی کیفی و با اتکاء به دادههای کتابخانهای، ابتدا به تبیین مفهوم منظر از دیدگاه صاحبنظران و تشریح وجوه مختلف آن میپردازد، سپس با معرفی مبانی رسانه و رسانة متاورس، اثرگذاری این رسانه را بر منظر شهری تشریح مینماید. یافتههای این پژوهش نشان میدهد رسانه بالذات بهعنوان یک واسطة مداخلهگر در پی ایجاد تصویری هدفمند از واقعیت در ذهن مخاطب است و متاورس بهعنوان ابزاری که جهان را بهطور سهبُعدی تناظر میبخشد توانایی خلق تصاویر باورپذیرتر از واقعیت را دارد که احتمال پذیرش آن توسط مخاطب را بیش از گذشته افزایش میدهد. از این روی این رسانه قادر است تصویری از شهر ارائه بدهد که بر انباشتهای ذهن مخاطب بیافزاید و در هنگام مواجهه با نمادهای شهری، ایجاد تداعی -از تجربیات در جهان بازسازیشدة مجازی- نماید. از آنجا که در این فرایند ادراک مخاطب متحول میگردد، بنابراین میتوان اذعان داشت که متاورس میتواند بر منظر شهری اثرگذار باشد.
متاورس
منظر شهری
رسانه
ادراک
واقعیت مجازی
2022
01
21
49
56
https://www.toc-sj.com/article_143468_295028b3a3513626f00fe0475da621c8.pdf