پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
گردشگری فرهنگ
2717-2627
2717-2635
2
4
2021
04
21
ادراک معنوی گردشگر در گسترۀ فرهنگ
5
12
FA
مهدیه
شهرابی فراهانی
دکتری تخصصی مدیریت گردشگری، مدیرادارة تحقیق و توسعة پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، ایران.
mahdieh.shahrabi@yahoo.com
10.22034/toc.2021.247249.1021
ادراک معنوی گردشگر از سفر در مسیر شناخت و جستجوی معنای زندگی، مقولهای فرهنگی است که در ظرف فرهنگ پدیدار میشود و در نهایت نتیجة فرهنگی برای گردشگر به همراه خواهد داشت. فرهنگ نه به عنوان منبع، محصول و محل رجوع، بلکه خود ارزش تلقی میشود؛ ارزشی که فلسفة گردشگری، حرکت و ماهیت الهی انسانی را معنا بخشیده، دریافتهای وی از عالم را تفسیر نموده و خلقت هستی را محقق میگرداند. در این تحقیق که به شیوة کیفی و مبتنی بر توصیف و تحلیل انجام گرفته است، ادراک معنوی گردشگر به عنوان یکی از مهمترین مقولههای دریافت و فهم انسانی، در بستر فرهنگ مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از این مطلب است که فرهنگ، زبان معنویت تلقی میشود، با معنویت عجین است و در بطن ادراک معنوی گردشگر از سفر رخ مینمایاند. شناخت عمیقتر به مفهوم فرهنگ در گردشگری نیازمند مفاهیمی است که این تأمل را محقق نماید. از سوی دیگر، گردشگری حرکت در اعماق فرهنگ است و در درون فرهنگ با درک گردشگر از خویشتن و هستی جریان مییابد. ماهیت معنوی و فرهنگی حرکت گردشگر، مبتنی بر مؤلفههای پیش فرض گردشگر، حقیقت باطنی، حقیقت ظاهری و کنش گردشگر در ظرف فرهنگی توصیف میشود، با فرهنگ پیوند خورده است و در نهایت منجر به ادراک معنوی میشود.
ادراک معنوی,گردشگری,فرهنگ
https://www.toc-sj.com/article_129437.html
https://www.toc-sj.com/article_129437_2dc22d7fda36eac8fa09c20e90ddc649.pdf
پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
گردشگری فرهنگ
2717-2627
2717-2635
2
4
2021
04
21
بازخوانی نقش منظر آیینی در توسعۀ گردشگری نمونه مورد مطالعه: امامزاده محسن شهر همدان
13
20
FA
ریحانه
خرم روئی
پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشکده معماری، دانشگاه تهران، ایران.
r.khoramrouei@gmail.com
امین
ماهان
0000-0003-2587-0064
استادیار گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، ایران
mahan_landscape@yahoo.com
10.22034/toc.2020.252804.1025
مناظر آیینی یکی از اصلیترین ارکان گردشگری فرهنگی در کشورهاست که سالانه مخاطبان زیادی را به خود اختصاص میدهند. معمولاً فضاهای آیینی به واسطة حضور شخص تدفینشده در آن، یا نماد الوهیتبودن و یا اسطوره و داستانی که در ساخت بنای آن استفاده شده و یا حتی قرارگیری مضامین طبیعی در کنار هم، همیشه برای مخاطبان جذاب و خاص بوده است. از آنجاکه فعل گردشگری به سفرکردن و نقل مکان جهت اکتشاف مسائل و پدیدههای نو میپردازد، بررسی مناظر آیینی که مناظری چند عملکری هستند و علاوه بر ارضاکردن ذهنیات مردم در حوزه معنویات و خاطرهسازی از محیط، به عینیات و مسائل اجتماعی و اقتصادی اشاره دارند، ضرورتی انکارناپذیر است. لذا برای درک بهتر این موضوع نمونه موردی امامزاده محسن واقع در شهر همدان جهت بازخوانی نقش منظر آیینی در توسعه گردشگری انتخاب شده است. در این پژوهش فرض بر این است که این امامزاده به علت داشتن ویژگیهایی نظیر «تکرارپذیری در زمان و مکان مقدس«، «نماد و استعاره» و «کنشهای اجتماعی» منظر آیینی محسوب میشود که با قرارگیری در طبیعت بکر و همچنین مقدسبودن بنای آن (قبل و بعد از اسلام) و حضور فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی، مجموعهای چندعملکردی محسوب میشود و پتانسیل جذب گردشگر و توسعة گردشگری در آن به وفور دیده میشود. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و بر پایة جمعآوری اطلاعات کتابخانهای از متون و اسناد قدیمی و همچنین بازدید میدانی از سایت امامزاده گردآوری شده است.
منظر آیینی,گردشگری,گردشگری فرهنگی,عینی-ذهنی,امامزاده محسن شهر همدان
https://www.toc-sj.com/article_129436.html
https://www.toc-sj.com/article_129436_be4a65403d6584a482c57972b9d90fba.pdf
پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
گردشگری فرهنگ
2717-2627
2717-2635
2
4
2021
04
21
بافت تاریخی به مثابۀ موزه هنرهای بصری جهت گردشگری تاریخی با تأکید بر نمونۀ شیراز
21
30
FA
مریم
اسماعیل دخت
دکتری معماری منظر، گروه معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران.
mym.esmaeeldokht@gmail.com
10.22034/toc.2021.255387.1029
بافت تاریخی بهمثابة مکانی با کالبدی تاریخی و محوطة میراثی در شهرها شناخته میشود و سالانه گردشگران زیادی به بافتهای تاریخی شهرها سفر میکنند و در کشورهای در حال توسعه مثل ایران مکانهای مهمی جهت جذب گردشگر محسوب میشوند. عنوان بافت قدیم شیراز از زمان رضاشاه در اسناد مربوط به توسعة شهر و تخریب بافت قدیم با نوسازیهای دوران پهلوی اول باب شد که هماکنون با عنوان محدودة تاریخی شناخته میشود. تغییرات بنیادین در ساختار شهرهای سنتی منجر به فرسودگی این بافتها شده و جمعیت ساکن در بافت قدیم شیراز بهعنوان نمونه در این تحقیق، به بافت اطراف مهاجرت کردند. از طرفی طبق تعاریف سازمان جهانی یونسکو، گردشگر فرهنگی با هدف آشنایی با فرهنگ جامعة میزبان عازم مقصد میشود. با مهاجرتپذیری بافت تاریخی شهرها و تغییر اساسی در ساختار جمعیتی، آیا میراث فرهنگی ناملموس بافت، که به عنوان مثال در بافت تاریخی شهر شیراز حدود هزارسال هویت فرهنگی آن را شکل داده است، به حیات خود ادمه میدهد؟ نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که از دورة پهلوی اول تا کنون اقدامات صورتگرفته در بافت تاریخی شیراز در قالب حفاظت و توسعه منجر به تحول در ساختار جمعیتی بافت تاریخی و در نتیجه تغییر اساسی در «میراث فرهنگی ناملموس» بافت شده است و هماکنون بافت تاریخی شیراز به استثنای بازار، علیرغم برخورداری از پتانسیل برای توسعة گردشگری فرهنگی، مکان بازنمایی هویت فرهنگی شهر شیراز نیست و به مثابة موزه هنرهای بصری است که گردشگران از بخشی از «میراث ملموس» به جای مانده از گذشته بازدید میکنند.
گردشگری فرهنگی,میراث,فرهنگ,بافت تاریخی,شیراز
https://www.toc-sj.com/article_129439.html
https://www.toc-sj.com/article_129439_b26a06bcb8bf705143a3e005adae64f0.pdf
پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
گردشگری فرهنگ
2717-2627
2717-2635
2
4
2021
04
21
پیشرانهای گردشگری توسعۀ پایدار در ایران با تأکید بر جهانیشدن
31
42
FA
مجید
فرهادی یونکی
0000-0003-4160-7872
دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری، گروه مدیریت گردشگردی، دانشکدة علوم گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران.
majid.f71@gmail.com
سیروس
حسن زاده
دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری، گروه مدیریت گردشگردی، دانشکدة علوم گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران.
manietourism@gmail.com
10.22034/toc.2021.252805.1026
جهانیشدن و ارتباط آن با گردشگری پدیدهای است که امروزه در محافل علمی خصوصاً گردشگری توجهها را به خود جلب کرده است. اگرچه این پدیده درگذشته نیز وجود داشته ولی در عصر کنونی به دلیل تغییرات سریع و رشد تکنولوژی و فناوریهای ارتباطی، رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. اهداف پژوهش حاضر شناسایی و اولویتبندی پیشرانهای کلیدی رفتار گردشگران در ایران، در پارادایم جهانیشدن و توسعة پایدار است. روش تحقیق از نظر نوع، ترکیبی (کیفی-کمی)، و ازلحاظ هدف، کاربردی است. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامة خبرگان در راستای مصاحبة ساختاریافته استفاده شده است که با استفاده از روش گلوله برفی حجم نمونه 45 نفر انتخاب شد. بازة زمانی جمعآوری دادهها خردادماه تا آبان ماه 1398 بود و برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش آیندهپژوهی به کمک نرمافزار میک مک استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که: 1- بعد فناوری (تکنولوژیکی)، 2- بعد اقتصادی، 3- بعد سیاسی به ترتیب اولویتهای ذکرشده، کلیدیترین پیشرانهای گردشگری توسعة پایدار در ایران با تأکید بر جهانیشدن است. در ادامه تحلیلهای صورتگرفتة نتایج بیانگر آن است که جهانیشدن با گردشگری رابطة معنادار و مثبتی دارد و میزان این تأثیرات در راستای ابعاد توسعة پایدار (سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اکولوژی، فناوری) در شکلگیری رفتار گردشگر مؤثر است.
جهانیشدن,گردشگری و جهانیشدن,گردشگری توسعه پایدار
https://www.toc-sj.com/article_129438.html
https://www.toc-sj.com/article_129438_4a6bd7aa45d4f450991381cdbfafe5c9.pdf
پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
گردشگری فرهنگ
2717-2627
2717-2635
2
4
2021
04
21
طراحی الگوی توسعۀ گردشگری فرهنگی با رویکرد موسیقی نواحی ایران
43
54
FA
سمیه
گرجی دوز
دانشجوی دکتری مدیریت و برنامهریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، ایران.
somigorji@yahoo.com
شیدا
شکاری نمین
دانشجوی دکتری مدیریت و برنامهریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، ایران.
10.22034/toc.2021.242653.1015
برای شناخت فرهنگ جامعة میزبان میتوان از موسیقی نواحی که شباهت بسیاری با فرهنگ آن جامعه دارد سود جست. جذب گردشگر براساس موسیقی محلی با توجه به تنوع قومی در ایران راهکار مناسبی به نظر میرسد اما آنطور که شایسته بوده به آن توجه نشده است. مسئلة مورد توجه پژوهش این است که چگونه موسیقی محلی ایران در جذب گردشگران فرهنگی میتواند ثمربخش باشد. این تحقیق با استفاده از روش تئوری زمینهای ساختارگرا به مطالعة این نوع موسیقی با توجه به جذب گردشگران فرهنگی میپردازد. جمعآوری اطلاعات از طریق مصاحبه، مشاهدة روی خط و جمعآوری مدارک و متون در چارچوب روش تئوری زمینهای و به وسیلة نمونهگیری هدفمند گردآوری شده است. روش نمونهگیری نظری به صورت غیر تصادفی و انتخاب نمونهها همسوی هدف پژوهش بوده است. تعداد نمونهها از ابتدا مشخص نبوده و حین تحلیل دادهها ادامه یافت تا به اشباع نظری رسید. در این راستا از متخصصان موسیقی نواحی ایران و گردشگری مصاحبه به عمل آمده است. دادههایی که از مصاحبه با متخصصان و نخبگان بهدست آمد با استفاده از نرمافزار «ان ویو» کد گذاری (باز،محوری و انتخابی) صورت پذیرفت و 37 مفهوم و 6 مقوله خارج شد و «بدلشدن به جاذبة فرهنگی» مقولة مرکزی شد و در نهایت با مدل پارادایمی، تئوری خودبینانه ارائه شد. «ناآگاهی» و «شناخت و مشکلات زیرساختی» از عوامل مداخلهگر هستند. طراحی رویدادهایی با محوریت موسیقی محلی، جشنوارههای مشترک با دیگر کشورهایی که دارای زبان مشترک هم هستند به دلیل شباهتهای فرهنگی، اجرای موسیقی نواحی در مکانهای عمومی و طراحیکردن بستههای سفر با رویکرد موسیقی نواحی از روشهای توسعة گردشگری موسیقی است.
گردشگری,گردشگری موسیقی,گردشگری فرهنگی,موسیقی نواحی ایران
https://www.toc-sj.com/article_129435.html
https://www.toc-sj.com/article_129435_b91a8305c62123ec40e6bb3d123d163c.pdf
پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر
گردشگری فرهنگ
2717-2627
2717-2635
2
4
2021
04
21
تبیین نقش بازاریابی داستانسرایی و درگیری سفر بر تمایل و قصد رفتاری در انتخاب یک مقصد گردشگری (رویکرد پدیدارشناسی)
55
68
FA
مسعود
جاویدی زرگری
دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت بازرگانی دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
massoodjavidi@yahoo.com
حسن
اسماعیل پور
استادیار گروه مدیریت بازرگانی،واحد تهران مرکز، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران.
h-esmailpour@yahoo.com
حسین
وظیفه دوست
استاد گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه آزاداسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
vazifehdust@yahoo.com
10.22034/toc.2021.270508.1037
< p class="a" dir="RTL">درک واکنشهای رفتاری بازدیدکنندگان برای مدیران بازاریابی در صنعت گردشگری بسیار بااهمیت است. مقالة حاضر تأثیر عوامل بازاریابی داستانسرایی و درگیری و مشغولیت سفر را بر تمایل و قصد رفتاری گردشگر در انتخاب یک مقصد گردشگری (خراسان رضوی) بررسی کرده است. برای پاسخ به این سؤال، از روش پژوهش پدیدارشناسی و با رویکرد کیفی استفاده شده است. روش نمونهگیری از نوع گلوله برفی و هدفمند بوده و در مجموع با انجام 12 مصاحبه با اساتید و متخصصان حوزههای مدیریت بازاریابی، بازاریابی توریسم و فرهنگ و ادبیات خراسان رضوی، مرحلة اشباع نظری حاصل شد. برای تحلیل مصاحبهها، از روشهای کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. نتایج و یافتههای پژوهش نشان میدهد داستانهای مذهبی، حماسی، افسانهای و تاریخی نقش اساسی در شکلدهی باورها، نگرشها و قصد رفتاری گردشگر در بازدید از خراسان رضوی دارند. نهایتاً نتایج حاصله از پژوهش با مطالعات گذشته مورد مقایسه قرار گرفته و الگوی پیشنهادی ارائه شده است.<br />< p><br /><br />
بازاریابی داستانسرایی,درگیری سفر,قصد رفتاری,مقصد گردشگری
https://www.toc-sj.com/article_129440.html
https://www.toc-sj.com/article_129440_a4312e7aa54248b33db8f2f8c610d619.pdf